Bộ phận sinh dục của phụ nữ thường được nhiều người gọi với cái tên là “vùng kín”. Đây là một bộ phận nhạy cảm và quan trọng của phụ nữ, là nơi thực hiện chức năng vệ sinh, sinh sản và tình dục. Tuy nhiên, nhiều người không quan tâm và biết cách chăm sóc vùng kín sau sinh thường xuyên. Chính vì vậy, vùng kín vô tình bị tổn thương và suy giảm chức năng.
Vùng kín của phụ nữ bao gồm các bộ phận: môi lớn và môi bé, âm hộ, âm vật, lỗ tiểu, âm đạo, màng trinh và những khu vực cơ và da xung quanh. Trong đó, âm đạo là một bộ phận có thể tự làm sạch một cách tự nhiên. Tuy nhiên, âm hộ và vùng xung quanh hậu môn cần được vệ sinh đúng cách để phòng tránh viêm nhiễm và lây lan vi khuẩn.
Những sai lầm hay mắc phải khi chăm sóc vùng kín sau sinh
Vệ sinh vùng kín tưởng chừng như là việc rất đơn giản. Tuy nhiên, phần lớn phụ nữ lại mắc những sai lầm cơ bản trong việc vệ sinh vùng kín mà không hề biết. Sau đây là một số những sai lầm phổ biến:
1. Ngâm rửa vùng kín liên tục
Nhiều người có thói quen rửa vùng kín liên tục vì cho rằng như thế là sạch. Tuy nhiên, chính việc vệ sinh quá thường xuyên lại khiến lớp niêm mạc âm đạo bị khô và không tiết dịch. Âm đạo khô là một tác nhân lớn gây ra viêm nhiễm và đau đớn khi quan hệ.
Ngoài ra, dung dịch vệ sinh không phù hợp là nguyên nhân gây kích ứng và khiến âm đạo bị khô. Từ đó, độ pH của âm đạo bị mất cân bằng và tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Dùng vòi sen thụt rửa sâu bên trong âm đạo
Vùng kín phụ nữ là một môi trường cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại. Nhờ sự cân bằng này mà nồng độ pH trong âm đạo được duy trì cân bằng và tạo nên một môi trường âm đạo khỏe mạnh. Tuy nhiên, việc thụt rửa quá sâu vô tình tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi và có hại, từ đó làm mất cân bằng độ pH vốn có. Ngoài ra, nước xối thẳng từ vòi xịt vào vùng kín sẽ vô tình đẩy ngược vi khuẩn vào bên trong âm đạo và tử cung. Từ đó, tình trạng viêm nhiễm càng trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Mặc quần lót quá chật hoặc bí hơi
Một sai lầm khác mà nhiều phụ nữ mắc phải là mặc quần quá chật. Mặc quần lót quá chật không chỉ khiến bạn bị gò bó, ngứa ngáy khó chịu mà còn gây ra nhiều nguy cơ cho sức khỏe vùng kín. Sự chật chội sẽ khiến âm hộ bị bí hơi, không có sự lưu thông không khí. Điều này dễ khiến âm đạo kích ứng hoặc có mùi khó chịu. Đây là lý do những chiếc quần lọt khe vốn rất đẹp nhưng lại làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và bệnh phụ khoa cho người mặc.
Ngoài ra, chất liệu quần lót cũng rất quan trọng. Quần lót làm bằng các chất liệu bí hơi và không thấm hút mồ hôi như polyester, ren, v.v. tạo ra môi trường tốt cho vi khuẩn có hại sinh sôi. Chính vì thế, ngay cả khi được vệ sinh hàng ngày, phụ nữ vẫn có nguy cơ bị viêm nhiễm nếu chất liệu quần lót không thoáng khí. Những chất liệu quần lót nên được lựa chọn là những chất liệu thoáng mát như cotton. Có như vậy, môi trường âm đạo được đảm bảo thoáng khí và vệ sinh.
4. Sử dụng dụng dịch vệ sinh phụ nữ không phù hợp
Hầu hết phụ nữ nào cũng sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ để làm sạch vùng kín. Nhưng không phải chị em nào cũng biết chọn loại dung dịch phù hợp. Vì vậy, hãy kiểm tra xem vùng kín bạn có bị tình trạng ngứa, dị ứng hay các phản ứng phụ sau khi sử dụng dung dịch vệ sinh vùng kín không. Nếu có thì hãy tạm ngừng sử dụng để tránh những hệ lụy về sau.
Hậu quả của việc chăm sóc vùng kín không đúng cách
Nếu không chăm sóc vùng kín sau sinh đúng cách, phụ nữ có thể gặp phải một trong những vấn đề sau:
- Vùng kín có mùi hôi khó chịu, gây nên mặc cảm, tự ti khi giao tiếp hay khi quan hệ.
- Vùng kín ngứa ngáy, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sinh hoạt và công việc.
- Nguy cơ nghiêm trọng hơn là viêm nhiễm và các bệnh phụ khoa khác. Các bệnh viêm nhiễm dễ mắc là viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm vòi trứng. Ngoài ra, một số bệnh phụ khoa có nguy cơ là sùi mào gà, đau âm hộ cấp và mãn tính, ung thư cổ tử cung. Những bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sinh sản, có thể dẫn đến hiếm muộn, vô sinh nếu tái phát liên tục.
Cách chăm sóc vùng kín sau sinh đúng cách như thế nào?
Để vùng kín luôn khỏe mạnh và phòng ngừa bệnh tật, một số cách có thể áp dụng trong chăm sóc vùng kín sau sinh là:
- Rửa vùng kín mỗi ngày, nhất là sau khi đi vệ sinh, bằng sản phẩm vệ sinh phụ nữ chuyên dụng.
- Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ vùng kín trong thời kỳ kinh nguyệt, thai nghén, hậu sản, và những ngày ra nhiều huyết trắng. Băng vệ sinh cần được thay sau 4 tiếng, đối với tampon là 2 tiếng. Để băng vệ sinh quá lâu gây khô âm đạo, kích ứng niêm mạc. Ngoài ra, đây còn là môi trường khiến vi khuẩn phát triển mạnh và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục.
- Giữ vùng kín càng khô ráo càng tốt. Tránh mặc quần áo chật và ẩm ướt. Không nên mặc đồ lót bó sát và bí hơi để tránh gây ra rối loạn tuần hoàn máu. Quần lót cần được thay hàng ngày.
- Không thụt rửa âm đạo khi không có chỉ dẫn của chuyên gia. Việc thụt rửa không đúng cách sẽ làm mất cân bằng độ pH của âm đạo.
- Không nên dùng xà phòng hay các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín.
- Không dùng nước bẩn có nhiều vi sinh vật để vệ sinh vùng kín.
- Khi có triệu chứng của bệnh phụ khoa, nên đi khám phụ khoa ngay để xác định nguyên nhân gây bệnh và có biện pháp điều trị kịp thời
Hướng dẫn chăm sóc vùng kín sau sinh mổ, sinh thường
1. Tại sao phải chăm sóc vùng kín sau sinh?
Nhiều phụ nữ phải trải qua việc cắt tầng sinh môn nhằm hỗ trợ cho việc chuyển dạ và sinh nở. Vết rạch tầng sinh môn có thể ngắn hoặc dài, nhưng điểm chung là đều đem lại cảm giác sưng và đau đớn và cần nhiều công sức và thời gian để phục hồi. Do đó, việc vệ sinh và chăm sóc vùng kín sau sinh là đặc biệt quan trọng. Nếu không được chăm sóc đúng cách, vết khâu sẽ khó lành và mất nhiều thời gian để phục hồi. Thậm chí, vết khâu có thể bị nhiễm trùng, có mùi hôi và sưng tấy, đi cùng với tình trạng viêm nhiễm và nấm ngứa âm đạo.
Ngoài ra, tình trạng chung mà phụ nữ phải đối mặt sau khi sinh là vùng kín sẫm màu, rộng và lỏng lẻo. Nguyên nhân là do trong quá trình mang thai và sinh nở, vùng kín bị kéo giãn cực đại và cần nhiều thời gian để phục hồi. Đây là điều hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, nó lại ảnh hưởng đến sự tự tin và tự tôn của nhiều phụ nữ. Vì vậy, việc chăm sóc và bảo vệ vùng kín sau sinh đúng cách là vô cùng quan trọng.
2. Mẹo chăm sóc vùng kín sau sinh
1. Vệ sinh đúng cách
Việc vệ sinh vùng kín sau sinh cần đặc biệt được chú trọng. Nếu vệ sinh sai cách, vùng kín có thể đối mặt với nguy cơ bị viêm nhiễm nghiêm trọng, thậm chí là nhiễm trùng vết rạch tầng sinh môn. Hãy sử dụng bình xịt hoặc bồn tắm ngồi để giữ cho âm đạo luôn được sạch sẽ và khô ráo.
Rửa nhẹ nhàng vùng kín với nước ấm pha chút muối. Sau đó lau khô bằng khăn mềm và sạch ít nhất 3 lần/ngày. Cần lưu ý đến cách rửa để giảm thiểu tối đa nguy cơ viêm nhiễm. Trước tiên là rửa âm hộ và hai môi và hậu môn nên được vệ sinh cuối cùng. Không nên vệ sinh hậu môn trước các bộ phận khác, nhằm tránh đưa những chất bẩn từ hậu môn sang âm hộ. Theo các chuyên gia, việc quan hệ nên đợi ít nhất 4 đến 6 tuần sau sinh.
2. Thay băng vệ sinh thường xuyên
Trong giai đoạn mới sinh, sản dịch ra nhiều nên băng vệ sinh cần phải thay thường xuyên. Cứ sau 4 tiếng cần thay băng 1 lần để giữ vùng kín thông thoáng và tránh sự xâm nhập của vi khuẩn. Nên lựa chọn loại băng thấm hút tốt và không có mùi quá nồng. Sau mỗi lần thay băng, vùng kín nên được vệ sinh kỹ bằng nước ấm và sạch.
3. Sử dụng dầu bôi trơn để bảo vệ vùng kín sau sinh
Sau sinh, cơ thể cũng như bộ phận sinh dục của phụ nữ thay đổi rất nhiều. Chính vì thế, đòi hỏi một đời sống tình dục sau sinh duy trì được như trước khi mang thai là một điều khó. Tuy nhiên, không phải là không có cách.
Sau sinh, phụ nữ phải đối mặt với tình trạng âm đạo thay đổi cả về sức khỏe lẫn hình thức. Vùng kín sau sinh thường sẫm màu và nhăn nheo hơn so với trước khi mang thai. Ngoài ra, do áp lực của quá trình mang thai và sinh nở, âm đạo thường trở nên lỏng lẻo, rộng và ít đàn hồi hơn rất nhiều. Đặc biệt, trong quá trình cho con bú, nồng độ estrogen giảm mạnh khiến âm đạo khô và mất tính đàn hồi. Tất cả những điều trên đều ảnh hưởng đến đời sống tình dục của phụ nữ sau sinh. Chúng khiến phụ nữ sau sinh thường mặc cảm, tự tin hoặc đau đớn trong quan hệ. Từ đó giảm ham muốn với đời sống tình dục sau sinh.
Với tình trạng khô âm đạo rất phổ biến với phụ nữ sau sinh, dầu bôi trơn được coi là một giải pháp tạm thời để giải quyết tình trạng này. Sử dụng đủ lượng dầu bôi trơn sẽ giúp cho hoạt động tình dục diễn ra thuận lợi và dễ dàng hơn.
4. Tập Tazama
Một giải pháp dài hạn hơn được khuyên dùng bởi các chuyên gia là tập Tazama. Đối với phụ nữ sau sinh, Tazama là hệ thống các bài tập giúp phục hồi hiệu quả vùng kín sau sinh cho phụ nữ. Thực hiện các bài tập Tazama giúp tống đẩy sản dịch ra ngoài, đẩy nhanh quá trình hồi phục. Ngoài ra, những vấn đề âm đạo phổ biến như khô và rộng sẽ được cải thiện một cách đáng kể. Tập Tazama còn giúp cải thiện rõ rệt tình trạng cơ sàn chậu và các cơ liên quan sau sinh.
